English
Düşük maliyetli havayolu modelinin öncüsü olan Southwest Airlines, 1967 yılında Texas’ta Herb Kelleher ve Rollin King tarafından kurulmuştur. Şirket, başlangıçta sadece Texas’ın büyük şehirleri arasında uçuşlar yapmayı hedeflerken, 1971 yılında operasyonlarına başlayabilmiştir.
Southwest Airlines’in yaratıcı iş modeli, maliyetleri düşürmeyi amaçlamıştır. Bu modelde tek tip uçak kullanımı, kısa yerde kalış süreleri, maliyeti düşük havalimanlarından operasyon, sınıf ayrımının kaldırılması gibi uygulamalar yer almaktadır.
Şu anda ABD’nin en büyük filosuna sahip olan Southwest, düşük maliyetli havayolları arasında önemli bir konuma sahiptir. Ancak, Covid19 salgını sonrası karlılıkta düşüş yaşamış ve aktivist yatırımcı Elliott Management’in müdahalesiyle bazı değişiklikler yapmak zorunda kalmıştır.
- Yakıt ve çalışan maliyetlerindeki artışlar
- Klasik havayolu şirketlerinin rekabetinin sertleşmesi
- Covid19 sonrası iş seyahatlerinin azalması
- Klasik havayolu şirketlerinin birleşmeleri
Diğer düşük maliyetli havayolları da benzer zorluklarla karşı karşıyadır. Spirit Airlines borçlarını yeniden yapılandırmaya çalışırken, JetBlue ve Frontier havayolları da sorunlar yaşıyor.
Avrupa’da düşük maliyetli havayollarının başarısı, ikincil havalimanları ve hızlı tren ağları gibi faktörlere bağlıdır. Ryanair, easyJet ve Wizz Air gibi havayolları bu alanda öne çıkmaktadır.
Türkiye’de ise Pegasus, Türk Hava Yolları’nın (THY) rakibi konumundadır. THY’nin alt markası Anadolujet’in ayrı bir şirket olmasıyla rekabet ortamı değişebilir. Ajet’in Pegasus’a rakip olması beklenirken, devletle rekabet etmenin zorlukları da göz önünde bulundurulmalıdır.
Kaynaklar
- The Economist 29 Ağustos 2024: From Southwest to Spirit, budget airlines are in a tailspin
- The Economist 22 Ağustos 2024: India’s largest airline is flying high
- Statista Research Department 16 Ağustos 2024: Largest airlines in Europe based on passenger numbers 2023
- Skift Aviation Forum 26 Haziran 2024: Southwest Cuts Financial Outlook, Blames Revenue Management ‘Complexities’
- PR Newswire 10 Eylül 2024: Elliott Statement on Southwest Airlines Board Resignations